Rzadko kiedy zdarza mi się zwiedzać jeden kościół po drugim, choć przecież bardzo lubię architekturę sakralną. Jednak nawet przy najpiękniejszych świątyniach działa zasada co za dużo to niezdrowo. Wszystko zaczyna mi się zlewać w jedną całość i po paru tygodniach, a czasem nawet dniach ciężko mi sobie przypomnieć, co dokładnie widziałam, no i który kościół to był który? A jednak czasem zdarza mi się zajrzeć do większej ilości świątyń jednego dnia - i tak właśnie zrobiłam w sierpniu podczas zwiedzania Salzburga. Przez część dnia pogoda była na tyle wstrętna, że po prostu nie chciało się chodzić po dworze, tylko szukało się schronienia pod dachem. A w kościołach było sucho i cicho, architektura piękna, wstęp darmowy... I tak się jakoś złożyło, że zwiedziliśmy z rodzicami znacznie więcej świątyń, niż to mieliśmy w planach ;). Niektóre z nich to prawdziwe perełki i zdecydowanie warto tam zajrzeć podczas wizyty w Salzburgu... Choć może niekoniecznie do wszystkich dziesięciu jednocześnie ;).
1. KOŚCIÓŁ ŚW. ANDRZEJA (Andräkirche)
Zacznę od nowego miasta i świątyni położonej tuż przy pałacu Mirabell. Kościół św. Andrzeja w obecnej, neo-gotyckiej formie wybudowano w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku, choć sama parafia istniała tu już dobre 450 lat wcześniej. Poprzedni kościół wyburzono w 1861 roku, bo stał na przeszkodzie rozbudowy miasta - nikt się szczególnie nie przejmował protestami mieszkańców. Podczas drugiej wojny światowej świątynia mocno ucierpiała w bombardowaniach, a przy rekonstrukcji jej wygląd nieco zmieniono, m.in. zmniejszając okna, dodając nowe witraże czy ścinając wieże. Obecne wnętrze jest proste i nie wywiera na odwiedzającym szczególnego wrażenia...
2. KOŚCIÓŁ TRÓJCY ŚWIĘTEJ (Dreifaltigkeitskirche)
Ta dość prosta jak na barok świątynia została wybudowana na przełomie XVII i XVIII wieku z inicjatywy księcia arcybiskupa Johanna Ernsta Reichsgrafa von Thun (uwielbiam te ich nazwiska). Kościół, jeszcze nieukończony, konsekrowano w 1699 roku. Początkowo świątynia była niższa, dopiero kilkadziesiąt lat później dobudowano do niej dzwonnice. Wnętrze kościoła ma charakterystyczny, owalny kształt, a piękny fresk na kopule (przedstawiający koronację Maryi przez Trójcę Świętą) jest autorstwa Johanna Michaela Rottmayra. Niestety, nie można było wejść dalej do kościoła, dlatego zdjęcia były robione pod kątem, zza ogrodzenia. Większość wystroju zachowała się z epoki baroku, jedynie organy - niewidoczne z miejsca, w którym staliśmy - są nowe, pochodzą z 1997 roku.
3. KOŚCIÓŁ ŚW. BŁAŻEJA (Bürgerspitalkirche St. Blasius)
No to przeszliśmy już na drugą stronę rzeki Salzach i można zacząć zwiedzać tutejsze kościoły - a jest ich tu niemało ;). Większość z nich razem ze starym miastem w Salzburgu znajduje się na liście UNESCO, tak jak właśnie kościół św. Błażeja. Świątynia powstała w pierwszej połowie XIV wieku przy nowo założonym tutaj szpitalu, dlatego też w niemieckiej nazwie pojawia się ten kościół szpitalny. Na przestrzeni wieków wnętrze świątyni mocno się zmieniało - za czasów baroku było tu dziewięć ołtarzy, część z nich później usunięto, dążąc do prostszego wystroju. XIX i XX wiek to czas neo-gotyckich przeróbek. Podczas naszej wizyty zaskakująco niskie sklepienie było ładnie podświetlone - niestety, znów trafiliśmy na barierki, które nie pozwalały podejść bliżej...
4. KOŚCIÓŁ UNIWERSYTECKI (Kollegienkirche)
Kościół Uniwersytetu w Salzburgu położony jest przy Universitätsplatz i poświęcony Niepokalanemu Poczęciu NMP. Świątynię zbudowano na przełomie XVII i XVIII wieku, inauguracja miała miejsce w 1707 - jak daty na to wskazują, mamy tu do czynienia z barokiem ;). Kollegienkirche powstał jako kościół uniwersytecki, długo jednak nie utrzymał tej roli - wojska Napoleona urządziły tu wojskowy skład siana na sprzedaż, a gdy uniwersytet zamknięto, świątynia stała się kościołem garnizonowym. Pod opiekę uniwersytetu wróciła dopiero w 1964 roku. Wnętrze kościoła jest bardzo przestronne, a w środku wciąż zachowało się trochę perełek z poprzednich stuleci, w tym XVIII-wieczny ołtarz i XIX-wieczne organy (choć poddane renowacji).
5. KOŚCIÓŁ FRANCISZKANÓW (Franziskanerkirche)
Dzięki swej wysokiej, charakterystycznej wieży kościół franciszkański rzuca się w oczy i wydawać by się mogło, że łatwo tu trafić - a jednak omal nie minęliśmy go, bo fasada wtapia się w tło na wąskiej uliczce. To jeden z najstarszych i najpiękniejszych kościołów w Salzburgu - powiedziałabym, że punkt obowiązkowy podczas wizyty w tym mieście ;). Pierwszą świątynię w tym miejscu wzniesiono już w VIII wieku, obecna pochodzi jednak z wieku XV - w rękach franciszkanów jest od 1642 roku. Piękne, gotyckie wnętrze z barokowymi wstawkami, dodanymi naturalnie odpowiednio później. Nie sposób nie zachwycić się zwłaszcza wspaniałym ołtarzem z czerwonego marmuru i złota, stworzonym w 1709 roku przez Fischera von Erlach. Chyba nie darowałabym sobie, gdybym jednak przegapiła ten kościół... ;)
6. KOŚCIÓŁ KLASZTORNY ŚW. PIOTRA (Stiftskirche St. Peter)
Najstarszy do dziś funkcjonujący klasztor na ziemiach niemieckojęzycznych - to musi robić wrażenie. Klasztor św. Piotra założono w 696 roku, a obecny kościół zbudowano w latach 1130-43, na ruinach poprzedniego. Oczywiście były tu konieczne renowacje i przebudowy, jednak nie ma co się oszukiwać - historię czuć tutaj na każdym kroku. Podczas renowacji odkryto romańskie i gotyckie freski, sporo nowych malowideł doszło też w okresie baroku. O świątyni i przylegającym do niej cmentarzu napisałam oddzielny wpis, który znajdziecie tutaj. Wtedy narzekałam na brak światła - na szczęście w sierpniu kościół był lepiej oświetlony, więc i łatwiej o wyraźniejsze zdjęcia... :) Kolejny punkt obowiązkowy na mapie Salzburga - pełen pięknych zdobień głównie w stylu rokoko i baroku.
7. KATEDRA W SALZBURGU (Salzburger Dom)
No i trzeci z kościołów, których w Salzburgu przegapić nie można - tym razem ten najważniejszy ;). O katedrze i sąsiednim muzeum DomQuartier też znajdziecie tu oddzielny wpis, przy okazji z odrobiną historii miasta... ;) Obecną katedrę wybudowano na początku XVII wieku, a poświęcona jest św. Rupertowi (pierwszemu biskupowi Salzburga) i św. Wirgiliuszowi. Jest to chyba jeden z najpiękniejszych przykładów baroku w Austrii - mnogość detali (szczególnie na sklepieniach) sprawia, że nie wiadomo, na co się patrzeć. Niestety, podczas II wojny światowej w katedrę trafiła bomba, potężnie niszcząc wnętrza - odbudowę zakończono dopiero w 1959 roku. Z ciekawostek, to właśnie w tej świątyni 28 stycznia 1756 roku ochrzczony został Wolfgang Amadeusz Mozart.
8. KOŚCIÓŁ ŚW. KAJETANA (Kajetanerkirche)
W sumie miałam drobny problem z przetłumaczeniem nazwy tego kościoła, bo choć z niemiecka mamy tu tylko Kajetaner-, to sama świątynia dedykowana jest zarówno św. Kajetanowi, jak i św. Maksymilianowi z Celei. Kościół powstał pod koniec XVII wieku (konsekrowany w 1700 roku) jako kościół klasztorny zakonu teatynów - to właśnie św. Kajetan Thiene był jego założycielem (tzn. zakonu, a nie klasztoru ;) ). Ołtarz przedstawia męczeństwo św. Maksymiliana, jednak tego zabytku nie mogliśmy zobaczyć, bo z powodu prac renowacyjnych ołtarz zasłonięto. Nie mogliśmy też obejść całej świątyni, a jedynie znów przyjrzeć się zza ogrodzenia. Zwróciłam jednak uwagę na piękne, barokowe zdobienie kopuły - fresk autorstwa Paula Trogera przedstawia moment przyjęcia do nieba św. Kajetana.
9. KOŚCIÓŁ KLASZTORNY NONNBERG (Stiftskirche Nonnberg)
Jest to miejsce, na które natrafiłam właściwie przypadkiem - spacerowałyśmy z mamą biegnącą tu alejką, czekając na tatę i już miałyśmy zawracać, gdy rzuciło nam się w oczy wejście do klasztoru. Patrzymy - otwarte, widok z dziedzińca na Salzburg też niczego sobie, to wchodzimy ;). I to była świetna decyzja, bo kościół klasztorny Nonnberg to zdecydowanie jedna z ciekawszych świątyń w mieście i warta wizyty. Oczywiście też UNESCO, jakże by inaczej. Kościół to późnogotycka bazylika, wybudowana na przełomie XV i XVI wieku, otoczona niewielkim cmentarzem.
Nonnberg to klasztor benedyktynek - najstarszy na świecie, nieprzerwanie działający chrześcijański klasztor kobiecy, założony ok. 711-712 roku. Aż nie mogę uwierzyć, że trafiłam tu przypadkiem, a nie że miałam to miejsce na mojej liście must-see w Salzburgu... Pierwszą opatką klasztoru była św. Erentruda, patronka miasta, której szczątki złożono w krypcie kościelnej. Choć sama świątynia powstała ponad 700 lat po utworzeniu klasztoru, łatwo się domyślić, że nie jest to pierwszy kościół zbudowany w tym miejscu. W tylnej części znajdziemy pozostałości poprzedniego kościoła wraz z romańskimi freskami z 1150 roku. Niestety, ta najstarsza atrakcja jest nieco ukryta, bo wstępu tutaj nie ma, można jedynie zajrzeć zza szyby. A żeby cokolwiek zobaczyć, trzeba wrzucić monetę (bodajże 50 centów lub 1 euro, już nie pamiętam) - wtedy na dłuższą chwilę zapala się oświetlenie fresków.
10. KOŚCIÓŁ ŚW. ERHARDA (Erhardkirche)
I ostatni z odwiedzonych przeze mnie kościołów w Salzburgu, położony na obrzeżu starego miasta, nieco poniżej klasztoru Nonnberg. Już od co najmniej początków XV w. znajdowała się tu przyszpitalna kaplica, którą w 1603 roku wykupił książę-arcybiskup Wolf Dietrich von Raitenau. Była ona jednak w nie najlepszym stanie, więc w kilkadziesiąt lat później w jej miejscu stanęła obecna, barokowa świątynia. Wśród licznych zdobień wnętrza, najbardziej rzuca się w oczy główny ołtarz zaprojektowany przez Andreasa Götzingera - jego centrum stanowi obraz z 1692 roku przedstawiający scenę chrztu św. Otylii (chrzcił ją patron świątyni, św. Erhard).
Jak widać, w centrum Salzburga nie brakuje pięknych i zabytkowych kościołów - nic dziwnego, że całe stare miasto wpisano na listę UNESCO, o takie dziedzictwo trzeba dbać ;). Wśród świątyń, które wywarły na mnie największe wrażenie, była katedra, kościół Franciszkanów oraz kościoły klasztorne - św. Piotra oraz Nonnberg. Wszystko wiekowe (choć czasem odbudowywane po zniszczeniach wojennych), z piękną architekturą i zdobieniami. Wstęp do wszystkich powyższych kościołów jest bezpłatny.
0 Komentarze